موج آینده ی دیابت؟ ارتباط با COVID-19

23ژوئیه 2021- محققان شاهد یک نگرانی طولانی مدت برای سلامتی بیماران بستری شده به دلیلCOVID-19  هستند و آن هم "موارد جدید افزایش قند خون یا هایپرگلایسمی در این بیماران است که ماهها پس از عفونت ادامه دارد". مطالعه ی محققان ایتالیایی نشان داد که در نزدیک به نیمی از بیماران مبتلا به COVID-19 در بیمارستان، موارد جدیدی از هایپرگلایسمی یا سطح بالای قند خون تشخیص داده شده است، همچنین این افراد نتایج ضعیف تری داشتند.

نویسنده اصلی این مقاله، دکتر پائولو فیورینا، وابسته به بخش نفرولوژی در بیمارستان کودکان بوستون، می گوید: این افراد قبلاً دیابتی نبودند، اما برای حدود 46 درصد از بیماران در هنگام بستری، موارد جدید هایپرگلایسمی تشخیص داده شد. در حالی که بیشتر موارد هایپرگلایسمی برطرف شد، حدود 35 درصد از بیماران، حداقل شش ماه پس از عفونت در همین حالت باقی ماندند.

افزایش قند خون فراتر از عفونت ادامه داشت

در این مطالعه سلامت 551 نفر که از ماه مارس تا مه 2020 در یک بیمارستان در ایتالیا بستری شده بودند، ارزیابی شدند. دوره پیگیری این افراد شامل شش ماه پس از بستری بود.

در مقایسه با بیمارانی که هیچ نشانه ای از ناهنجاری های قند خون نداشتند، بیماران مبتلا به هایپرگلایسمی همچنین نگرانی های بالینی وخیم تری داشتند:

·        بستری شدن در بیمارستان

·        علائم بالینی بدتر

·        نیاز بیشتر به اکسیژن

·        نیاز بیشتر به حمایت تنفسی و تهویه ی مکانیکی

·        نیاز بیشتر به درمان در بخش مراقبت های ویژه

دکتر فیورینا، که در مقاله قبلی خود نشان داده بود COVID-19 كنترل گلوكومتابولیك را در بیماران دیابتی بدتر می كند، گفت: ما می خواستیم علت و مکانیسم بروز هایپرگلایسمی در این بیماران را در مقایسه با بیمارانی که دچار هایپرگلایسمی نمی شوند، درک کنیم.

مطالعه حاضر در Nature Metabolism منتشر شده است.

هورمون های این افراد نیز از تعادل خارج می شوند

برای کسب اطلاعات بیشتر، در هنگام بستری، به همه ی بیماران سنسور گلوکز متصل گردید. با گذشت زمان، محققان ناهنجاری های بسیاری را در کنترل متابولیسم قند در بیماران مبتلا به هایپرگلایسمی مشاهده کردند.

آنها همچنین دریافتند که بیمارانی که دچار هایپرگلایسمی شده اند دارای سطح هورمونی غیرطبیعی هستند. دکتر فیورینا، گفت: ما کشف کردیم که آنها به شدت هایپرانسولینمیک هستند؛ یعنی انسولین زیادی تولید می کنند. آنها همچنین دارای سطح غیرطبیعی پرو انسولین(پیش ساز انسولین) و نشانگرهای اختلال عملکرد سلولهای بتا(سلولهای تولید کننده ی انسولین) بودند. او افزود: اساساً این مشخصات هورمونی نشان می دهد که عملکرد درون ریز غده ی پانکراس در این دسته از بیماران مبتلا بهCOVID-19 ، غیرطبیعی است و این اختلالات مدتها پس از بهبودی ادامه می یابد.

التهاب ناشی از سیتوکین های اضافی

بیمارانی که دچار افزایش قند خون شده بودند، همچنین در میزان سیتوکین های التهابی از جملهIL-6 و سایر موارد، دچار ناهنجاری های شدیدی بودند.

دکتر فیورینا این نظریه را مطرح کرد که احتمالا مسدود کردنIL-6 و به طور بالقوه حتی سایر سایتوکاین ها برای عملکرد سلولهای بتا فوایدی خواهد داشت. نظریه ی او اثبات شد زیرا درمان این بیماران با داروی آنتیIL-6  (توسیلیزوماب)، در مقایسه با افرادی که این دارو را دریافت نکردند، موجب کنترل بهتر قند خون آنها شد.

موج آینده ی بیماران دیابتی؟

در حالی که ناهنجاری های گلوکومتابولیک با گذشت زمان در برخی از بیماران کاهش یافت- به ویژه پس از بهبودی از عفونتCOVID-19 -، موارد دیگر همچنان باقی ماندند. سطح قند خون پس از غذا (پست پرندیال) و سطح هورمونهای پانکراس در بسیاری از بیماران در دوره پس ازCOVID-19 ، همچنان غیرطبیعی باقی ماند.

دکتر فیورینا، گفت: این مطالعه یکی از اولین مطالعاتی است که نشان می دهد COVID-19 تأثیر مستقیمی بر لوزالمعده دارد. این نشان می دهد که لوزالمعده یکی از اهداف این ویروس نه تنها در مرحله حاد بستری در بیمارستان است بلکه به طور بالقوه همچنین سلامت طولانی مدت این بیماران را تحت تأثیر قرار می دهد.

این مطالعه به اهمیت ارزیابی عملکرد پانکراس در بیماران بستری شده به دلیل COVID-19 در بیمارستان و پس از ترخیص در دراز مدت، اشاره دارد. دکتر فیورینا گفت: این فراتر از آزمایش قند خون ناشتا است زیرا ما در طول روز ناهنجاری های متابولیکی قند خون را مشاهده کردیم در حالیکه در بسیاری از بیماران این اختلالات در آزمایش ناشتا دیده نمی شد.

از نظر درمانی، سوالاتی در مورد نحوه مراقبت از بیماران مبتلا به اختلالات ماندگار قند خون مرتبط باCOVID-19  ، وجود دارد. آیا بیماران باید فقط با داروی ضد دیابت مانند داروهای افزایش دهنده ی حساسیت به انسولین درمان شوند یا تحت درمان با داروهای ضد التهابی مانند توسیلیزوماب و سایر داروها قرار گیرند؟

دکتر فیورینا گفت: اگر انسولین را مدام مورد هدف قرار داده و بلاک کنید، اما التهاب شدید و مزمن همچنان وجود داشته باشد، ممکن است منجر به آسیبهای مزمنی شود. با در نظر گرفتن تعداد بیمارانی که به دلیلCOVID-19  در بیمارستان بستری شده اند و ادامه ی همه گیری در سراسر جهان، ممکن است شاهد افزایش چشمگیر جمعیت افراد مبتلا به دیابت در سطح جهان باشیم.

منبع:

https://medicalxpress.com/news/2021-07-diabetes-link-covid-.html